Niemal 70 proc. Polaków ufa informacjom przekazywanym przez media na tematy społeczne, do przekazów o tematyce gospodarczo-finansowej zaufanie ma 57 proc., zaś w rzetelność wiadomości związanych z polityką wierzy niespełna połowa naszych rodaków – wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Press Club Polska, AXA i Providenta.
Najczęściej wykorzystywanym do pozyskiwania informacji źródłem jest telewizja. Programów informacyjnych w ogóle nie ogląda tylko ok. 2-3 proc. naszych rodaków. W przypadku programów radiowych odsetek ten wynosi ok. 15 proc., podobny jest w przypadku prasy. Z ogólnoinformacyjnych portali internetowych korzysta blisko 80 proc., co jest zbieżne z odsetkiem gospodarstw domowych posiadających dostęp do internetu.
Najrzadziej do pozyskiwania informacji wykorzystujemy takie źródła jak blogi specjalistyczne czy social media, ale nawet w tych kategoriach odsetek korzystających – przynajmniej od czasu do czasu – sięga już ok. 65 proc. Na te wyniki niewątpliwie największy wpływ mają seniorzy, bowiem ponad połowa z nich deklaruje, że nie korzysta z social mediów ani nie czyta blogów, ale z portali informacyjnych nie korzysta już tylko co czwarta osoba po 60-tce.
Potrzebujemy autorytetów
Badanie pokazuje także, co sprawia, że informacja uznawana jest przez odbiorców za bardziej bądź mniej wiarygodną. Okazuje się, że na zwiększenie wiarygodności najbardziej wpływa prezentowanie opinii niezależnych ekspertów, autorytetów w danej dziedzinie – odpowiedziało tak blisko 60 proc. respondentów. Duże znaczenie ma także prezentowanie różnych źródeł informacji oraz odwoływanie się do badań naukowych – to zwiększa wiarygodność informacji zdaniem ponad połowy badanych. Ukazanie kontekstu przedstawianego problemu, używanie neutralnego języka czy popularność danego źródła mają dla odbiorców mediów mniejsze znaczenie.
– Blisko 80 proc. Polaków deklaruje, że weryfikuje informacje na tematy polityczne, najczęściej sprawdzając, co mówią na ten temat inne media, wyszukiwarka internetowa czy internauci za pośrednictwem social mediów. Informacje ekonomiczne oraz społeczne cieszą się co prawda większym zaufaniem, ale mimo to ponad 60 proc. respondentów nie ufa w pełni relacjom pozyskanym tylko z jednego źródła. Co ciekawe, informacje medialne są dla Polaków częstym tematem rozmów w gronie rodziny i znajomych. Dla ponad 40 proc. konfrontacja własnych opinii z informacjami i przekonaniami innych jest jednym ze sposobów weryfikacji informacji – mówi Jarosław Włodarczyk z Press Club Polska.
– Wiarygodność i popularność źródeł to czynniki, które mogą występować obok, ale też niezależnie od siebie. Z jednej strony, mamy od zawsze silną pozycję w obu obszarach mediów klasycznych, jak telewizja czy radio, z drugiej strony rosnącą pozycję portali informacyjnych i blogów eksperckich. Zwraca uwagę fakt, że nie tyle sam typ źródeł decyduje o ich wiarygodności, ale przede wszystkim dodatkowe elementy wzmacniające rzetelność i obiektywność przekazu informacji. Nawet najlepiej „opakowane” medium, czy to mające charakter programu telewizyjnego czy bloga, jeżeli ulegnie pokusie jednostronności, nadużywania rzeczywistości pod kątem prezentowania poglądów wybranych grup interesu – w szerszej perspektywie traci na wiarygodności. Stąd zapewne bierze się wskazywana przez badanych potrzeba weryfikowania informacji w więcej niż jednym źródle –– wyjaśnia Marcin Spławski z firmy Danae, która przeprowadziła badanie.
Edukacja finansowa a media
Połowa Polaków za najbardziej interesujące informacje przekazywane przez media uważa te związane z ich hobby, np. sportem czy kulturą. Tematami społecznymi interesuje się ponad 40 proc. Zaledwie 35 proc. Polaków przywiązuje dużą wagę do informacji z zakresu gospodarki i finansów, zaś co trzeci interesuje się newsami politycznymi.
– Dość niski odsetek osób zainteresowanych tematyką finansową jest niepokojący, zwłaszcza, że Polacy mają niestety spore braki w zakresie edukacji finansowej – mówi Karolina Łuczak, kierownik ds. komunikacji w Provident Polska.
– Tymczasem wiele programów czy artykułów o tematyce ekonomicznej prezentuje bardzo wysoki poziom i mogą pełnić ważną rolę w zakresie edukacji konsumentów – dodaje Aleksandra Leszczyńska, dyrektor komunikacji korporacyjnej i rzecznik prasowy Grupy AXA w Polsce.
Provident Polska wraz AXA są Partnerami Nagrody Dziennikarstwa Ekonomicznego Press Club Polska. W tym roku jej laureatami zostali Leszek Baj, Vadim Makarenko i Piotr Skwirowski, nagrodzeni za cykl publikacji w „Gazecie Wyborczej” o efektach międzynarodowego śledztwa dziennikarskiego dotyczącego jednej z największych afer podatkowych w historii.
