Laureatem VII edycji Nagrody Lecha Wałęsy został nieformalny ruch społeczny Euromajdan. – To wyraz solidarności i wsparcia dla demokratycznych i europejskich dążeń całego narodu ukraińskiego – mówi patron Nagrody Prezydent Lech Wałęsa.
Decyzją Kapituły tegoroczna Nagroda Lecha Wałęsy stanowi uhonorowanie konsekwencji i determinacji tysięcy mieszkańców Ukrainy, którzy mimo świadomości podejmowanego ryzyka, otwarcie wyrazili swoje proeuropejskie i prodemokratyczne marzenia, rozpoczynając walkę o zmianę sytuacji społeczno-politycznej w swoim kraju. Obywatelski sprzeciw wobec łamania demokracji i ograniczania prawa do samostanowienia, wyrażony przez społeczny ruch nazywany „Euromajdanem”, wyniósł na sztandary uniwersalne wartości wolności i godności ludzkiej, otwierając tym samym drogę do budowy państwa w pełni demokratycznego – wynika z oficjalnego uzasadnienia tegorocznego wyboru.
Nagroda Lecha Wałęsy to prestiżowe międzynarodowe wyróżnienie przyznawane osobom, instytucjom oraz ruchom społecznym działającym na rzecz pokoju, solidarności, demokracji, współpracy między narodami i poszanowania praw człowieka. Została ustanowiona w 2008 roku przez prezydenta Lecha Wałęsę w podziękowaniu dla świata za wsparcie, które otrzymał odbierając Pokojową Nagrodę Nobla w 1983 r. – W tym roku przyznajemy Nagrodę nie tak, jak w poprzednich latach, konkretnym osobom tylko całemu wielkiemu ruchowi, który tchnął nadzieję w naród ukraiński. To wyraz solidarności wobec demokratycznych i europejskich dążeń naszych sąsiadów. Ci ludzie, mimo iż brutalnie atakowani, prześladowani, nie dali się złamać. Dzisiaj sytuacja na Ukrainie jest jeszcze trudniejsza, dlatego musimy udzielać narodowi ukraińskiemu wszelkiego wsparcia, jakiego przed laty my doświadczaliśmy od demokratycznego i wolnego świata – uzasadnia tegoroczny wybór prezydent Lech Wałęsa.
Jako przedstawiciele ruchu Euromajdan do odbioru Nagrody Lech Wałęsy zostali zaproszeni: Arsenij Jaceniuk – polityk, obecnie premier Ukrainy, Olha Bohomołeć – ukraińska piosenkarka i lekarz, organizatorka pomocy medycznej na Euromajdanie, obecnie doradczyni prezydenta Poroszenki; Dmytro Bułatow – jeden z liderów Automajdanu, obecnie Minister Sportu i Młodzieży w rządzie Arsenija Jaceniuka; Tetiana Czornowoł – dziennikarka śledcza, obecnie doradca MSW Ukrainy, członek ochotniczego batalionu „Azov”; Dmytro Gnap – dziennikarz relacjonujący Ukrainie i światu wydarzenia na „Euromajdanie”, jeden z założycieli i szefów Hromadske TV; Witalij Kłyczko – pięściarz, polityk, obecnie mer Kijowa; Rusłana Łyżyczko – ukraińska piosenkarka, polityk, uczestniczka Euromajdanu od początku protestów; Jewhen Nyszczuk – rzecznik „Majdanu” podczas pomarańczowej rewolucji w 2004 r. i Euromajdanu, obecnie minister kultury w rządzie Arsenija Jaceniuka; Andrij Parubij – koorndynator obrony Euromajdanu, deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy Ołeh Tiahnybok – polityk, lider partii Svoboda.
Kapituła Nagrody
Nagroda została przyznana już po raz siódmy przez Kapitułę, której przewodniczy Prezydent Lech Wałęsa, a w jej skład wchodzą światowej rangi autorytety i osobistości: Stanisław Szuszkiewicz – były przewodniczący Rady Najwyższej Białorusi, Jan Krzysztof Bielecki – były premier RP, Bernard Kouchner – b. minister spraw zagranicznych Republiki Francuskiej, Władysław Bartoszewski – b. minister spraw zagranicznych RP, Emil Constantinescu – były prezydent Rumunii, Rita Sussmuth b. przewodnicząca Bundestagu, Mikuláš Dzurinda – b. premier Słowacji oraz Zbigniew Jagiełło – prezes PKO BP.
Nagroda, przyznawana w ramach Programu Instytutu Lecha Wałęsy zatytułowanego „Solidarność dla Przyszłości”, co roku gromadzi najznamienitszych gości z Polski i całego świata. – W tym roku obchodzimy wyjątkowy jubileusz 25. lat polskich przemian ustrojowych. Ciesząc się naszymi dokonaniami, nie możemy zapominać o tych, którzy nie mieli tyle szczęścia, co my. Dlatego Instytut Lecha Wałęsy od lat prowadzi projekt „Solidarność dla Przyszłości”, w ramach którego staramy się dzielić ze światem naszym polskim doświadczeniem w budowaniu państwa demokratycznego. Tak ważna i symboliczna Nagroda oraz nasze liczne programy edukacyjne pomagają nieść przesłanie Solidarności w wiele zakątków świata – podkreśla Piotr Gulczyński, Prezes Instytutu Lecha Wałęsy. – Dziś szczególnie czujemy się zobowiązani, aby tę polską lekcję przekazywać narodowi ukraińskiemu – dodaje.
Nagroda Lecha Wałęsy w obecnym kształcie przyznawana jest po raz ostatni. Od 2015 roku przyznawana będzie Nagroda Solidarności im. Lecha Wałęsy, która powstała z połączenia ustanowionej w 2014 r. Nagrody Solidarności Ministra Spraw Zagranicznych oraz Nagrody Lecha Wałęsy, realizowanej przez Instytut Lecha Wałęsy od 2008 roku.
Uroczystość wręczenia Nagrody Lecha Wałęsy odbyła się dziś w Dworze Artusa w Gdańsku.
Partnerem nagrody jest Press Club Polska.
Poprzednie edycje (2008-2013)
Do tej pory Nagroda Lecha Wałęsy została przyznana pięciokrotnie. Jej laureatami byli kolejno:
- Król Arabii Saudyjskiej Abdullah Bin Abdulaziz Al Saud, wyróżniony za promocję dialogu międzyreligijnego i wysiłku na rzecz pokoju w na Bliskim Wschodzie,
- Shadi Sadr oraz siostry Ladan i Roya Boroumand irańskie działaczki na rzecz praw człowieka i praw kobiet,
- Polska Akcja Humanitarna wraz z jej założycielką Janiną Ochojską za wspieranie w swojej działalności idei międzyludzkiej solidarności poprzez działania charytatywne,
- Luiz Inácio Lula da Silva, były prezydent Federacyjnej Republiki Brazylii, za działania na rzecz pokojowego porozumienia i solidarnej współpracy narodów, w szczególności wzmocnienie na arenie międzynarodowej znaczenia krajów rozwijających się oraz za działania na rzecz zniwelowania nierówności społecznych,
- Alaksandr Bialacki, opozycjonista białoruski, uhonorowany za działania na rzecz demokratyzacji państwa, aktywną promocję obrony praw człowieka i pomoc udzielaną ludziom prześladowanym przez obecne władze Białorusi.
- Michaił Chodorkowski rosyjski przedsiębiorca, uhonorowany za odwagę w krzewieniu wartości społeczeństwa obywatelskiego, determinację w tworzeniu fundamentów wolności gospodarczej oraz za nieprzejednaną postawę w walce o sprawiedliwość i ludzką godność.
Więcej informacji na stronie Instytutu Lecha Wałęsy: www.ilw.org.pl oraz programu „Solidarność dla Przyszłości”: www.solidarnoscdlaprzyszlosci.pl